اختلال شخصیت پارانوئید چیست؟

اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) نوعی اختلال شخصیت است که علائمی مانند بی اعتمادی و سوء ظن نسبت به دیگران بدون دلیل و مدرک کافی دارد. افراد مبتلا به PPD همیشه مراقب و به اطرافیان مشکوک هستند و بر این باورند که دیگران دائماً در صدد تحقیر، آسیب رساندن یا تهدید آنها هستند. افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید همیشه در حالت تدافعی هستند و معتقدند که دیگران به طور مداوم سعی در تحقیر آن ها، آسیب رساندن یا تهدید آن ها دارند. این باورها که به طور کلی بی اساس هستند و عادات سرزنش و بی اعتمادی نسبت به دیگران، ممکن است در توانایی فرد در تشکیل روابط نزدیک، تداخل ایجاد کند.

 

اختلال شخصیت پارانوئید چگونه ایجاد می‌شود؟

اختلال شخصیت پارانوئید ممکن است اولین بار در دوران کودکی یا نوجوانی آشکار شود. نوجوانانی که تنهایی، روابط ضعیف با همسالان، اضطراب شدید، پیشرفت تحصیلی ضعیف، حساسیت مفرط، افکار و زبان عجیب و غریب و فانتزی‌های خاص را تجربه می‌کنند. این افراد جوان ممکن است “عجیب” یا “غیرعادی” به نظر برسند. آنها اهداف خوبی برای مسخره کردن هستند. در نمونه‌های بالینی، به نظر می‌رسد که این اختلال بیشتر در مردان تشخیص داده می‌شود.

 

ویژگی افراد مبتلا به پارانوئید:

1- به تعهد، وفاداری یا قابل اعتماد بودن دیگران شک می کنند. بر این باورند که دیگران از آنها سوء استفاده می کند یا آنها را فریب می دهند.

 

2- مایل نیستند به دیگران اعتماد کنند یا اطلاعات شخصی خود را فاش کنند، زیرا می ترسند از اطلاعاتشان علیه آنها استفاده شود.

 

3- بیش از حد حساسند و به ندرت انتقادی را می پذیرند.

 

4- معانی ضمنی و پنهان در اظهارات یا نگاه های معمولی دیگران می خوانند.

 

5- فکر می کنند دیگران دارند به شخصیت آنها توهین و حمله می کنند، در حالی که از نظر دیگر افراد اینگونه نیست.

 

6- بدون دلیل موجه، دائماً به همسر یا شریک عاطفی خود شک می کنند و او را به خیانت متهم می کنند.

 

7- در روابط خود با دیگران سرد و غیرصمیمی هستند و برای جلوگیری از خیانت می توانند، کنترلگر و حسود باشند.

 

8- با این باور که همیشه حق با آنهاست، نقش و تقصیر خود را در مشکلات یا درگیری ها نمی بینند.

 

9- کینه توز و لجباز هستند و همیشه بحث و دعوا ایجاد می کنند.

 

10- نقش خود را در مشکلات یا درگیری‌ها نمی‌بینند، با این باور که همیشه حق با آنهاست. به طور کلی در آرامش داشتن مشکل دارند.

 

اختلال شخصیت پارانوئید چگونه تشخیص داده می‌شود؟

شخصیت در طول رشد کودک و نوجوان به تکامل خود ادامه می‌دهد. به همین دلیل، روانشناسان معمولاً فرد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید را تا بعد از سن 18 سالگی تشخیص نمی‌دهند.

تشخیص اختلالات شخصیت، از جمله اختلال شخصیت پارانوئید، می‌تواند دشوار باشد، زیرا اکثر افراد مبتلا به این اختلال فکر نمی‌کنند مشکلی در رفتار یا طرز تفکرشان وجود دارد.

هنگامی که یک متخصص بهداشت روان، مانند یک روانشناس یا روانپزشک، احتمال می‌دهد که فردی ممکن است به این اختلال شخصیت مبتلا باشد، اغلب سؤالات کلی می‌پرسد که پاسخ دفاعی یا خصمانه ایجاد نمی‌کند. متخصص سؤالاتی می‌پرسد تا از کودکی، روابط و سابقه کاری اطلاعاتی کسب کند.

 

درمان اختلال شخصیت پارانوئید

 

عمدتا مصرف دارو در درمان اختلال شخصیت پارانویید توصیه نمی شود. داروها عوارض جانبی دارند که می توانند باعث تشدید علائم اختلال و شک در فرد شوند و باعث شوند فرد درمان را ادامه ندهد.

اگر فردی از علائم خاصی مانند اضطراب شدید و یا توهم رنج می برد که می تواند منجر به بروز آسیب به خود و یا دیگران شود، مصرف دارو توصیه می شود. داروهای ضد اضطراب مانند دیازپام، در صورتی که عملکرد و فعالیت های روزانه فرد مختل شده باشد، تجویز می شود.

داروهای ضد روان پریشی می توانند مصرف شوند. توجه داشته باشید که مصرف دارو باید برای مدت کوتاهی ادامه پیدا کند.

روان درمانی، بهترین روش درمان اختلال شخصیت پارانوئید است. افرادی که از این اختلال شخصیتی رنج می برند، مشکلاتی را در ارتباطات خود خواهند داشت. یک درمان خوب می تواند مزایای بسیاری را برای افراد مبتلا به همراه داشته باشد.

افراد با شخصیت پارانوئید، در حالت طبیعی به دنبال درمان نمی روند و حتی ممکن است درمان را قطع کنند. ممکن است نیاز باشد این افراد در تمام طول زندگی، تحت درمان منظم باشند.